Bệnh Tay chân miệng là gì?

Bệnh TCM là bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người, do virus đường ruột gây ra, bệnh có thể lây lan thành dịch, chủ yếu lây theo đường tiêu hoá. Nguồn lây chính từ giọt bắn, nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ bị nhiễm bệnh. Bệnh thường gặp ở trẻ tuổi mẫu giáo. Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao nhất vì lúc này hệ miễn dịch chưa hoàn chỉnh.

Triệu chứng của bệnh TCM như thế nào?

Trẻ có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao, mệt mõi, đau họng, biếng ăn, hay nôn ói, tiêu chảy.

Loét miệng: biểu hiện bằng vết loét đỏ hay phỏng nước đường kính từ 2-3mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi làm cho bé đau không ăn uống được, tăng tiết và hay chảy nước bọt.

Phát ban dạng phỏng nước: Ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông, tồn tại trong thời gian ngắn (< 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất ít khi loét hay bội nhiễm, có thể ẩn hay gồ trên mặt da, thường không ngứa, không đau.

Trẻ có thể lui bệnh hồi phục hoàn toàn sau 7-10 ngày hoặc có biến chứng thần kinh, suy hô hấp, suy tuần hoàn…dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Làm gì khi trẻ bị TCM?

Nếu trẻ bệnh TCM độ 1: có biểu hiện sốt nhẹ <38 độ C, loét miệng, hồng ban, mụn nước lòng bàn tay chân, gối, mông, nhưng trẻ vẫn tỉnh táo, chơi, thường được các Bác sĩ cho điều trị ngoại trú. Những trường hợp này phụ huynh cần lưu ý cách chăm sóc trẻ ở nhà như sau: Uống thuốc theo toa thuốc của Bác sĩ: hạ sốt, giảm đau, đa sinh tố.

+Hạ sốt khi sốt > 38 ⁰C bằng paracetamol với liều 10-15mg/kg/1 lần uống, có thể lặp lại mỗi 4-6h nếu trẻ còn sốt.

+ Dinh dưỡng đầy đủ theo lứa tuổi, thức ăn lõng dễ tiêu, tránh thức ăn nóng, chua, cay…Trẻ còn bú tiếp tục bú sữa mẹ.

+ Giảm đau họng bằng phosphalugel hoặc varogel…cho trẻ ngậm nuốt 1-2ml/1 lần khoảng 10-15 phút để dịu cơn đau rồi mới cho trẻ ăn.

+ Vệ sinh răng miệng

+ Cho trẻ nghỉ học, nghỉ ngơi tại nhà, tránh kích thích và cách ly với các trẻ khác.

+ Tái khám mỗi 1-2 ngày trong 7-10 ngày đầu của bệnh. Trẻ có sốt phải tái khám mỗi ngày cho đến khi hết sốt ít nhất 48h.

Những dấu hiệu nào cần đưa trẻ đến khám ngay?

Các phụ huynh cần chú ý khi trẻ có biểu hiện một trong các dấu hiệu sau. Phải đưa trẻ đến bệnh viện ngay, bất kể ngày hay đêm:

+ Sốt cao, sốt khó hạ

+ Nôn ói nhiều, bỏ ăn, bỏ bú

+ Quấy khóc liên tục

+ Giật mình chới với, hoảng hốt

+ Khó ngủ hoặc ngủ li bì hoặc ngủ gà

+ Thở bất thường

+ Ngồi không vững hoặc đi loạng choạng

+ Run chi hoặc co giật

+ Vả mồ hôi

+ Yếu tay chân

+ Da nổi bông, vân tím hoặc xanh tái

Phòng ngừa bệnh TCM như thế nào?

Phụ huynh cần lưu ý vì hiện nay vẫn chưa có vắc xin phòng bệnh TCM, chủ yếu là phòng ngừa tổng quát như sau:

+ Mang khẩu trang, vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, dặc biệt sau khi thay quần áo, tã, tiếp xúc phân, nước bọt, khăn trải giường của trẻ, trước khi chế biến thức ăn cho trẻ.

+ Rửa sạch đồ chơi, vật dụng, tay nắm cửa, thanh vịn, lan can, sàn nhà.

+ Lau sàn bằng nước xà phòng.

+ Cách ly trẻ tại nhà, không cho trẻ đi học, không cho đến những khu vui chơi tập trung trong vòng 10-14 ngày của bệnh.

                                                                                               ThS. Bs CKII. Lâm Thị Kim Ngọc