Huyết áp được xác định dựa trên 2 chỉ số (huyết áp tâm thu/huyết áp tâm trương). THA là khi huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg.

Theo thống kê của Cục Y tế Dự phòng, nước ta có khoảng 17 triệu người mắc bệnh THA. Đặc biệt, trong 17 triệu người mắc bệnh THA trong cộng đồng thì có tới trên 50% chưa được phát hiện và trên 50% chưa được điều trị.

Hưởng ứng Ngày thế giới phòng chống tăng huyết áp năm 2023 với chủ đề “Đo huyết áp đúng – Kiểm soát huyết áp tốt– Sống khoẻ”

 Viện Tim mạch - Bệnh viện Bạch Mai đề nghị Sở Y tế, CDC các tỉnh/thành phố và các đơn vị liên quan đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của cộng đồng để dự phòng tăng huyết áp và các bệnh tim mạch, tập trung vào chủ đề giảm ăn muối, bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, phòng chống tác hại của thuốc lá, rượu bia và tăng cường hoạt động thể lực, sàng lọc phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp.

Quy trình đo huyết áp theo Quyết định số 5904/QĐ-BYT ngày 20 tháng 12 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế

1. Người được đo HA cần nghỉ ngơi trong phòng yên tĩnh ít nhất 5-10 phút trước khi đo HA. Không dùng chất kích thích (cà phê, hút thuốc, rượu bia...) trong vòng 2 giờ trước khi đo HA. Không nói chuyện trong khi đang đo HA.

2. Đo HA có thể tiến hành ở các tư thế ngồi ghế tựa (tư thế tiêu chuẩn) hoặc nằm lưng đặt giường. Khi đo HA cần đảm bảo người được đo thả lỏng, tránh co cứng cơ: nếu ở tư thế ngồi, thì ghế cần có tựa, tay duỗi thẳng thoải mái trên bàn, nếp khuỷu ngang mức với tim, không bắt chéo chân.

3. HA có thể đo thủ công sử dụng HA kế thủy ngân hay HA kế đồng hồ, hoặc đo tự động sử dụng HA kế điện tử. 

 4. Cần quấn băng quấn đủ chặt và đảm bảo kích thước bao đo tương xứng với vùng chi thể được đo HA. Nếu đo HA ở cánh tay thì vị trí đặt bờ dưới của bao đo ở trên nếp lằn khuỷu 1,5-2 cm. Vị trí băng quấn cần ngang với vị trí của tim người cần đo.

5. Xác định vị trí động mạch dập rõ nhất ở dưới và bên ngoài băng quấn để điều chỉnh vị trí băng quấn khi đo HA tự động (ứng với đường đánh dấu động mạch trên băng quấn) hoặc để đặt ống nghe khi đo HA thủ công. 

6. Nên đo HA ít nhất hai lần, mỗi lần cách nhau ít nhất 1-2 phút. Nếu số đo HA giữa 2 lần đo chênh nhau >10mmHg, cần đo lại thêm một vài lần, sau khi đã nghỉ thêm trên 5 phút. Giá trị HA ghi nhận là trung bình của hai lần đo cuối cùng.

Kiểm soát huyết áp tốt

- Hãy nhớ huyết áp như nhớ tuổi của mình “Biết chỉ số huyết áp của mình”

- Thường xuyên kiểm tra huyết áp

- Thực hiện lối sống tích cực

- Khi bị THA uống thuốc theo chỉ định không được bỏ thuốc.

- Giảm căng thẳng, lo âu, strees

Để phòng, chống bệnh THA một cách hiệu quả nên thực hiện như sau:

1. Tích cực thay đổi lối sống:

a) Chế độ ăn hợp lý:

- Giảm ăn mặn, đảm bảo đủ các nhóm chất dinh dưỡng;

- Tăng cường rau, quả tươi, ưu tiên các loại hạt thô, dầu thực vật;

- Hạn chế thức ăn nhiều cholesterol và axít béo no;

- Hạn chế thức ăn chế biến sẵn, đồ uống ngọt có gas.

b) Duy trì cân nặng lý tưởng

c) Hạn chế tối đa uống rượu, bia

d) Ngừng hoàn toàn việc hút thuốc lá hoặc thuốc lào

e) Tăng cường hoạt động thể lực: 30-60 phút/ngày và ít nhất  ≥ 150 phút/tuần

f) Tránh lo âu, căng thẳng; cần có thời gian thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý

2. Tuân thủ điều trị, không tự ý bỏ thuốc hoặc giảm liều khi không có chỉ định của Bác sỹ.

BSCKI. Lê Minh Hải – PGĐ, TTKSBTTV