Sốt rét là bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng sốt rét gây nên, bệnh lây truyền qua đường máu do muỗi Anophen hút máu từ người bệnh truyền sang người lành. Ký sinh trùng sốt rét xâm nhập vào cơ thể người phá hủy hồng cầu làm cho người bệnh bị thiếu máu và gây nên cơn sốt rét, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong. Bệnh sốt rét thường xuất hiện từ tháng 4 đến tháng 7 hàng năm. Thời gian này, muỗi phát triển mạnh, người bị muỗi đốt có nguy cơ mắc bệnh sốt rét cao.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện nay bệnh sốt rét còn lưu hành trên 90 quốc gia và vùng lãnh thổ với trên 3 tỷ người sống trong vùng sốt rét lưu hành. Ở Việt Nam, có khoảng 12 triệu người sống trong vùng sốt rét lưu hành. Người mắc bệnh sốt rét chủ yếu là người nghèo, người dân tộc sống ở các vùng kinh tế khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

Tại tỉnh Trà Vinh, thực hiện Chiến lược Quốc gia phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét ở Việt Nam, ngành Y tế đã nỗ lực huy động các nguồn lực, tổ chức triển khai tốt các hoạt động truyền thông phòng, chống sốt rét tại cộng đồng, tổ chức chiến dịch vệ sinh môi trường, thu gom phế thải, phun hóa chất loại trừ triệt để lăng quăng, bọ gậy, muỗi truyền bệnh sốt rét; Tập huấn kỹ thuật xét nghiệm, chẩn đoán, điều trị sốt rét đáp ứng yêu cầu, năng lực giám sát phát hiện của hệ thống y tế dự phòng; Đảm bảo đủ cơ số thuốc, hóa chất, vật tư phục vụ cho công tác phòng, chống sốt rét trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, hoạt động giám sát phát hiện trường hợp sốt rét lâm sàng, quản lý đối tượng giao lưu vùng sốt rét lưu hành và kịp thời lấy lam xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét được đặc biệt chú trọng. 

Nước ta nằm trong vùng nhiệt đới, điều kiện khí hậu thuận lợi cho các loài côn trùng gây bệnh tồn tại và phát triển. Muỗi truyền bệnh sốt rét, sốt xuất huyết có mặt ở 63/63 tỉnh, thành phố. Đặc biệt trong bối cảnh những biến đổi bất thường của khí hậu toàn cầu, côn trùng gây bệnh xuất hiện nhiều loài, đa dạng; Muỗi sốt rét và muỗi sốt xuất huyết kháng hóa chất diệt tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh… Vì vậy, để duy trì kết quả đạt được, cần tiếp tục tập trung vào các hoạt động truyền thông, giáo dục sức khỏe với nhiều hình thức khác nhau để mọi người dân chủ động, phòng chống bệnh sốt rét; Tập trung các hoạt động giám sát và chỉ đạo các biện pháp phòng, chống sốt rét tại các khu vực trọng điểm. Đồng thời, ngành y tế phối hợp với các đơn vị liên quan quản lý và giám sát chặt chẽ nhóm đối tượng di biến động, cấp thuốc tự điều trị cho người đi rừng, ngủ rẫy; Tăng cường giám sát, báo cáo ca bệnh, giám sát muỗi truyền bệnh…

Hiện nay, chưa có vắc xin phòng bệnh sốt rét, chính vì vậy việc phòng chống muỗi truyền bệnh vẫn được xem là biện pháp hữu hiệu nhất. Có nhiều phương pháp khác nhau để phòng, chống muỗi truyền bệnh sốt rét như: Diệt muỗi, diệt loăng quăng bằng hóa chất hoặc ngăn sự tiếp xúc giữa người và muỗi truyền bệnh. Ở các vùng có bệnh sốt rét lưu hành, người dân cần mặc quần dài, áo tay dài khi đi làm rẫy, làm rừng, bôi thuốc xua muỗi lên những nơi da hở, đốt hương muỗi, dọn dẹp nhà cửa gọn gàng…Người dân cũng có thể làm cửa lưới, mành rèm chống muỗi ở các cửa sổ để giảm tối đa sự xâm nhập của muỗi vào nhà. Điều quan trọng nhất, hữu hiệu nhất để phòng, chống sốt rét hiện nay là phải ngủ mùng thường xuyên, mùng phải được tẩm hóa chất và phun hóa chất diệt muỗi... 

Bệnh sốt rét có thể phòng, chống và chữa khỏi được hoàn toàn khi thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh, phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời. Vì vậy, toàn dân hãy tích cực tham gia các hoạt động phòng, chống sốt rét./.

                                                                                                                                                                                       BS. Kiên Sa Bô